Tylko w Jaworzynce można jeszcze dziś zobaczyć ręcznie wyplatane kosze z korzenia świerkowego. Twórcą przedmiotów z tego niezwykle trudnego w obróbce surowca jest Jan Zogata. Zajmuje się ich wykonywaniem już ponad 50 lat.

Tutejsi górale wymyślili bardzo niezwykły sposób wyplatania koszy, pomimo iż w górach nie rośnie wiklina. Wykorzystali świerki i buki, których w lasach było pod dostatkiem. Jan Zogata wyplataniem ze świerka zaczął interesować się w młodym wieku – zajmował się tym i jego dziadek, i ojciec. Jak mówi, korzenie świerka to bardzo wymagający materiał, jednak niezmiernie wytrzymały. Główny problemem w plecionkarstwie nie jest technika wykonania, a jedynie czasochłonność – o czym z uśmiechem informuje. Wyjaśnia, że na zrobienie średniej wielkości koszyka potrzebne są dwa dni: znalezione w lesie gałązki i korzenie najpierw trzeba namoczyć w wodzie, a następnie rozciąć wzdłuż. Dopiero z tak powstałych włókien można stworzyć koszyk.

Swoją pracę traktuje jak hobby i chętnie uczy innych – prowadził warsztaty m.in. w Muzeum na Grapie w Jaworzynce i Gminnym Ośrodku Kultury w Istebnej. Jego kosze można było oglądać na wielu wystawach, w tym w Zamku Cieszyn oraz na prezentacji polskiego i norweskiego plecionkarstwa, a kilka egzemplarzy znajduje się w norweskich muzeach; zainteresowali się nimi również Francuzi.

Jan Zogata zajmuje się ponadto rzeźbieniem w drewnie. Jego pracownia jest więc wypełniona nie tylko świerkowymi koszami i koszyczkami, ale także drewnianymi figurkami, różnej wielkości i o różnej tematyce.

Pracownia Jana Zogaty
43-476 Jaworzynka 465
tel. (+48) 518 767 863