Skansen Muzeum Wsi Orawskiej w Zubercu mieści się w środku lasu, na polanie Brestová, ok. 3 km od wsi położonej u podnóża Tatr Zachodnich, w paśmie górskim Rohacze. Na powierzchni 8 ha rozmieszczono 56 domów mieszkalnych, budynków gospodarczych, obiektów technicznych i sakralnych z terenów Orawy. Ułożone są tematycznie i obrazują charakterystyczne cechy architektury ludowej użytkowanej przez różne warstwy społeczne.

Pomysł utworzenia skansenu pojawił się już w latach 20. XX w., kamień węgielny został położony w 1967, a muzeum otwarto w 1975 r. Zostało podzielone na kilka części. W większości zgromadzone tu obiekty są oryginalne, przeniesione.

Pierwszą częścią jest dolnoorawski rynek, który reprezentuje zamożną część Orawy, o czym świadczą bardziej okazałe budynki. Młyn wodny oraz tartak stoją nad rwącym Zimnym Potokiem. Ulica Zamagurská z domami zamożnych i średniozamożnych rolników reprezentuje charakterystyczną strukturę wsi górnoorawskiej. Ostatni odcinek trasy tworzą góralskie łazy, które obrazują najuboższą część regionu, położoną na południowo-wschodnich zboczach Beskidów Orawskich. Niewątpliwie na uwagę zasługuje cmentarz oraz późnogotycki, drewniany kościół św. Elżbiety z miejscowości Zábreže, pochodzący z XV w., stojący na wzgórzu.

Ekspozycja jest czynna cały rok. Muzeum organizuje programy i pokazy dla gości. W ubiegłym roku odwiedziło je ponad 80 tysięcy gości. Kalendarium planowanych imprez jest przygotowane tematycznie i każdy może znaleźć w nim coś dla siebie. „Wieczór w muzeum” jest zwiedzaniem ekspozycji z latarniami, od stycznia do marca. Kwiecień to czas pokazów rzemiosła, zwyczajów wielkanocnych oraz programów folklorystycznych, natomiast maj i czerwiec są poświęcone rzemiosłom. W kolejnych miesiącach odbywają się występy zespołów folklorystycznych w ramach Podroháčskiego Festiwalu Folklorystycznego, pokazy rzemiosła orawskiego (ceramiki, rzeźby, tkactwa...), jeden z programów Międzynarodowego Festiwalu Dudziarzy „Gajdovačka” (festiwal odbywa się we wrześniu w Orawskiej Półgórze), organizowanego przez Orawski Ośrodek Kultury. W listopadzie muzeum organizuje Święto św. Elżbiety (patronki muzealnego kościoła), a w grudniu koncerty muzyki ludowej oraz pokaz zwyczajów bożonarodzeniowych.

To miejsce tętni życiem przez cały rok. Ideę żywego muzeum dopełnia hodowla zwierząt oraz uprawa kwiatów i ziół.

Zaangażowanie pracowników muzeum w Zubercu w uatrakcyjnianie programu działalności i w promocję skansenu jest ogromne. Czegóż jednak innego można się spodziewać po ludziach pełnych pasji, co widać na każdym kroku. Zwiedzający Muzeum Wsi Orawskiej mogą tu nabyć cenną wiedzę historyczną i folklorystyczną, a przy także okazji zakosztować okolicznych przysmaków.

Múzeum oravskej dediny
027 32 Zuberec, Brestová 850
tel. (+421) 43 539 51 49
e-mail: muzeum@zuberec.sk
www.muzeum.zuberec.sk