Čičmany – Drewniane domy
Pomimo iż wieś posiada naprawdę wyjątkowy zbiór zabytków architektury ludowej w postaci pięknie zdobionych drewnianych domów, nie ma potrzeby obawiać się fali turystów i kilometrowych kolejek – wręcz przeciwnie. Przyjezdnych przywita błoga cisza, dzięki czemu w spokoju można rozkoszować się magią wzorów i kolorów domostw oraz bliskością natury.
Skąd w ogóle wziął się pomysł na ozdabianie domów białymi ornamentami? Podobno był to dobry sposób zapobiegania ich nagrzewaniu się. Tak więc ponad 130 chałup pomalowano we wzory z białej farby, a zjawisko to nie ma sobie równych w całej Europie Środkowej.
Początki osadnictwa w Čičmanach sięgają XIII w. Legenda mówi o bułgarskich osadnikach przybyłych w to miejsce w kolejnym stuleciu. Mieli oni podobno nauczyć tutejszych mieszkańców sposobu malowania chat na biało, w celu ochrony przed słońcem. Nie wiadomo jednak, czy tradycja ta sięga tak daleko wstecz, gdyż najstarsze z nich nie mają więcej niż 200 lat.
Spośród całej zabudowy Čičman zdecydowanie wyróżnia się dwupiętrowy Dom Radena (nr 137), zrekonstruowany po pożarze w latach 50. XX w. Mieści się w nim muzeum. Znajdują się tam przedmioty codziennego użytku, a odwiedzający uzyska tu informacje o życiu mieszkańców. Zobaczymy tam również tradycyjne stroje ludowe, z przewagą białego koloru, narzędzia oraz małe izby sypialne na piętrze. Ekspozycji towarzyszą zdjęcia Karola Plicki przedstawiające mieszkańców Čičman z lat 20. i 30. XX w.
Wioska, zamieszkiwana przez około 150 mieszkańców, usytuowana jest w dolinie u stóp Gór Strażowskich. Kilka kilometrów dalej przebiega ruchliwa trasa z Żyliny do Prievidzy. Od tej strony najłatwiej dojechać, choć można dojechać także do Čičman trasą ze Zliechova przez góry. Jeśli znudzi nas oglądanie obiektów architektury ludowej, możemy wybrać się na wycieczkę w pobliskie góry. Szczególnie ciekawy jest szlak czerwony, podążający głęboką doliną na Strażow (1213 m).
Považské múzeum v Žiline – Objekty ľudovej architektúry Čičmany (Expozícia)
013 17 Čičmany
tel. (+421) 41 500 15 11, (+421) 918 187 683
e-mail: cicmany@pmza.sk
www.pmza.sk