z Koniakowa, ur. 1937 – zm. 2015

Jedna z najbardziej znanych koronkarek koniakowskich. Urodziła się 30 kwietnia 1937 roku w Koniakowie, tam też zmarła 19 listopada 2015 roku. Koronki koniakowskie wykonywała od najmłodszych lat wspólnie z mamą Anną Legierską. Robiła obrusy, serwetki, serwety, bieżniki, kamizelki, bluzki, sukienki, rękawiczki, wstawki do ubrań, kołnierzyki, tzw. naczółka do czepców ludowych – o wzornictwie z okresu międzywojennego, wzbogacone o nowe rozwiązania i opracowaną przez siebie ornamentykę. Do wyrobów używała kordonku białego i kremowego, specjalnie sprowadzanego z Czech i Turcji. Jej koronki wyróżniały się starannym wykonaniem i piękną kompozycją motywów zdobniczych.

W 1952 roku dołączyła do Regionalnego Zespołu Pieśni i Tańca Koniaków jako tancerka i śpiewaczka; sprawowała też pieczę nad zachowaniem autentycznego stroju koniakowskiego. Od 1958 roku szydełkowała dla Spółdzielni Przemysłu Ludowego i Artystycznego ArW w Katowicach. Po śmierci teściowej, mistrzyni heklowania Marii Gwarek, w 1962 roku przejęła prowadzenie spółdzielni i wspólnie z mężem Erwinem Gwarkiem (kierownikiem zespołu Koniaków) gromadzili w starym domu pamiątki po wybitnej koronkarce. W 1980 roku w nowym domu powstała Izba Pamięci Marii Gwarek, potocznie zwana Muzeum Koronki, gdzie do dziś można zobaczyć wiele niezwykłych koronek (w tym słynną, niedokończoną serwetę zamówioną u Marii Gwarek przez angielską królową Elżbietę) i najstarsze tradycyjne wzory.

Zuzanna Gwarek przez wiele lat współpracowała z Cepelią, muzeami i stowarzyszeniami kulturalnymi. Należała do Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Zajmowała się szkoleniem nowych adeptek koronkarstwa, wyszkoliła również swoją córkę. Brała udział w wielu konkursach i wystawach sztuki ludowej na terenie całego kraju (m.in. w Cieszynie, Żywcu, Bielsku-Białej, Bytomiu, Katowicach, Lublinie, Krakowie, Warszawie), wszędzie zdobywając nagrody czy wyróżnienia. Wielokrotnie uczestniczyła w kiermaszach sztuki ludowej i imprezach folklorystycznych.

Uhonorowano ją wieloma dyplomami, medalami i nagrodami. Otrzymała m.in. Srebrny Krzyż Zasługi, odznaki Zasłużony Działacz Kultury (1982) i Zasłużony dla Cepelii (1984), Laur Srebrnej Cieszynianki (2006). W 1989 roku przyznano jej Nagrodę im. Oskara Kolberga.