TransEtno

Šeliga Ján

Šeliga Ján

z Hruštína, ur. 1952

Miłośnik rzeźby w drewnie, zapalony turysta górski. Urodził się w 1952 roku w Hruštíne. Kontakt z drzewem miał od małego, jego ojciec był stolarzem. I tak, już w dzieciństwie, pasąc bydło, rzeźbił ozdobne laski, proste figurki (królów, księżniczek, pasterzy) do teatru lalkowego i atrapy broni. W latach 70. tworzył postacie kobiet i mężczyzn w strojach ludowych, pasterzy, wiejskich rzemieślników, a także zbójników. Później przyszedł czas na Świętą Rodzinę, pasję Chrystusową, postacie świętych.

Dziś Ján Šeliga, członek Stowarzyszenia Rzeźbiarzy, tematy czerpie przede wszystkim z historii i folkloru. Prace – począwszy od płaskorzeźb, poprzez niewielkie figury po naturalnej wielkości rzeźby – wykonuje głównie z drewna lipy, czasem topoli czy jaworu, zawsze z wielką dbałością o detal. Swoje rzeźby traktuje jak żywe istoty – każdej nadaje imię. Artysta chroni, pielęgnuje i popularyzuje nie tylko autentyczną rzeźbę ludową, ale tradycyjne wartościami regionu. Pracował przy budowie, tworzonej wedle wzorów tradycyjnej architektury drewnianej, szopki w Hruštíne, w której to ważne są nie tylko postacie świętych, zwierząt i pasterzy, ale także przedstawienie bożonarodzeniowych obrzędów. W 2010 roku zaczął rzeźbić w piaskowcu – głównie postacie związane ze słowiańską historią.

Oprócz rzeźbienia, Ján Šeliga rysuje i maluje – kilka obrazów zdobi ściany jego domostwa. Dużą radość sprawia mu też prowadzenie warsztatów dla dzieci i młodzieży. Doczekał się już kilku młodych naśladowców. Wśród nich jest jego syn Miroslav, który rzeźbić nauczył się na SOU w Nižnej.

Ján Šeliga prezentował swoje prace (od 1987 roku) na różnych wystawach i spotkaniach rzeźbiarzy w kraju (np. w Nižnej, Hruštíne, Bratislave, Ružomberku, Zuberci, Dolnom Kubíne, Babíne) i za granicą (w Polsce, Czechach, Anglii, we Włoszech i na Węgrzech). Jego rzeźby znajdują się w kilku muzeach i galeriach (np. w Galerii Ludowego Rzeźbiarstwa w Babíne). Prac nie sprzedaje, często ofiarowuje rodzinie i znajomym.