TransEtno

Biegun Teodor

Biegun Teodor

z Lachowic, ur. 1925 – zm. 2009

Kontynuator rodzinnych tradycji wyrobu drewnianych zabawek. Urodził się 12 lipca 1925 roku w Lachowicach. Mieszkał w Żywcu, gdzie zmarł 10 kwietnia 2009 roku. Zabawki wykonywał od 1940 roku, nawiązując do sięgającego XIX wieku wzornictwa. Posługiwał się prostymi, tradycyjnymi narzędziami. W efekcie jego wyroby (bryczki, wózki drabiniaste, taczki, karuzelki, klepoki, koniki zwane wyścigowcami) posiadały charakterystyczne, indywidualne cechy – bogatą kolorystykę, roślinne i geometryczne ornamenty. Największą popularnością cieszyły się drewniane koniki.

Współpracował z Cepelią i krakowską spółdzielnią Milenium, od 1951 roku był członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Inicjował przedsięwzięcia promujące zabawkę ludową, co w dużym stopniu przyczyniło się do spopularyzowania tej dziedziny sztuki ludowej i jej przedstawicieli. Służyła temu również prowadzona przez niego od 1990 roku własna Galeria Sztuki Ludowej. Uczestniczył w targach i kiermaszach sztuki ludowej organizowanych na terenie całej Polski. Ze swoimi zabawkami był też za granicą – w Niemczech, Francji, na Węgrzech, w Czechach i Słowacji.

Teodor Biegun został uhonorowany nagrodą Ministra Kultury i Sztuki za szczególne osiągnięcia w upowszechnianiu sztuki ludowej (1996), Srebrnym Krzyżem Zasługi (1998), Srebrnym Medalem Jana Kilińskiego za zasługi dla rzemiosła polskiego (1998), Nagrodą im. Oskara Kolberga (2000).

Jego prace znajdują się w zbiorach etnograficznych muzeów w Toruniu, Szydłowcu, Żywcu, Rabce, Bielsku-Białej, w Muzeum Zabawkarstwa w Kielcach i Instytucie Etnografii Uniwersytetu Poznańskiego.