TransEtno

Interreg 20014–2020

„TransEtno – promocja dziedzictwa kulturowego polsko-słowackiego pogranicza”
Głównym celem realizowanego od lutego 2017 do stycznia 2018 przez Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej i Oravské kultúrne stredisko w Dolným Kubínie projektu było spopularyzowanie polskiej i słowackiej kultury ludowej po obu stronach granicy, a co za tym idzie transgraniczna integracja, wymiana doświadczeń, wzmocnienie relacji. Partnerom zależało przede wszystkim na uświadomieniu mieszkańcom pogranicza wagi tradycji, oswojeniu z jej obliczem i zmianie w stereotypowym myśleniu o dziedzictwie kulturowym. Słowem: pokazaniu siły i wartości tkwiących w kulturze ludowej mogącej integrować narody, angażować lokalnych twórców, etnografów, animatorów oraz zrzeszać miłośników z całego terenu Euroregionu Beskidy. A to wszystko przy użyciu tradycyjnych (album, przewodnik książkowy), jak i nowoczesnych narzędzi (strona internetowa, aplikacja mobilna, koncerty online).
W ramach projektu:
- opublikowano album poświęcony jednej z największych imprez folklorystycznych w kraju – Tygodniowi Kultury Beskidzkiej – pn. „Tam gdzie szumi jawor. Tydzień Kultury Beskidzkiej w obiektywie Waldemara Kompały 1992-2016”
- po raz pierwszy transmitowano online 9 koncertów festiwalowych Tygodnia Kultury Beskidzkiej
- powstała transgraniczna strona internetowa transetno.eu
- wydano przewodnik książkowy „Na szlakach tradycji” wraz z aplikacją mobilną na smartfony.


„TransEtno – spotkania z tradycją polsko-słowackiego pogranicza”
Realizowany przez Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej i Oravské kultúrne stredisko w Dolným Kubínie od maja 2019 do października 2020 projekt koncentrował się na wzbudzeniu zainteresowania transgranicznym dziedzictwem kulturowym przede wszystkim w kręgu dzieci, przybliżając zagadnienia kultury ludowej pogranicza Polski i Słowacji, jak również zachęcając do refleksyjnego postrzegania tradycji, twórczego czerpania z jej zasobów oraz zachowania unikalności kulturowej. Oprócz młodego pokolenia adresatami projektu byli organizatorzy życia kulturalnego: twórcy ludowi, etnografowie, folkloryści, animatorzy z Polski i Słowacji (którym partnerzy zamierzają ułatwić współpracę), a także mieszkańcy innych regionów partnerskich krajów (których projekt ma zachęcić do turystycznych przyjazdów do regionu).
W ramach projektu:
- zorganizowano i przeprowadzono wycieczki szlakiem tradycji polsko-słowackiego pogranicza
- odbyły się zajęcia warsztatowe z zakresu różnych dziedzin sztuki ludowej Polski i Słowacji
- wydano elementarz folkloru polsko-słowaciego pogranicza pn. „EtnoCuda / EtnoDivy”.


„TransEtno – transfer polskich i słowackich tradycji zabawkarskich”
Głównym celem realizowanego od lutego do października 2021 przez Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej i Oravské kultúrne stredisko w Dolným Kubínie projektu było pielęgnowanie, kontynuowanie i upowszechnianie zabawkarstwa ludowego, stanowiącego ważny, żywy element dziedzictwa kulturowego Polski i Słowacji. Adresatami byli przede wszystkim polscy i słowaccy twórcy ludowi, rękodzielnicy i amatorzy tworzący zabawki – bez ograniczeń wiekowych, od dzieci po seniorów. Ponadto: etnografowie, folkloryści, organizatorzy życia kulturalnego, animatorzy z Polski i Słowacji, mieszkańcy pogranicza i innych regionów partnerskich krajów. Partnerzy założyli inkluzję dzieci i młodzieży z autyzmem poprzez zaangażowanie w konkurs, jak również wykorzystanie powstałych w ramach konkursu zabawek jako narzędzi terapeutycznych.
W ramach projektu:
- przygotowano i przeprowadzono XII edycję Międzynarodowego Konkursu na Zabawkę Tradycyjną „Niebieski świat” wraz z dwoma wystawami pokonkursowymi po obu stronach granicy
- stworzono grę planszową tematycznie związaną z tradycjami zabawkarskimi pogranicza „Cuda na kiju / Čudo čudácke” (wielkoformatową 5x6 m do wypożyczania przez placówki oświatowo-wychowawcze i grania w terenie oraz w formacie A3 do pobrania z Internetu, wydrukowania i zabawy w gronie rodzinnym)
- wydano dwujęzyczną, bogato ilustrowaną książkę o polskich i słowackich twórcach zabawek pt. „Istne cuda, istne czary. Tradycje zabawkarskie na polsko-słowackim pograniczu / Skutočné zázraky, pravdivé kúzla. Hračkárske tradície na poľsko-slovenskom pohraničí”.